مدیریت منابع انسانی - مهارت‌های مذاکره

زبان بدن در مصاحبه‌های شغلی

تکمیل کردن رزومه به صورت دستی رو به افول است. در عصر کامپیوتر و تکنولوژی‌های سایبرنتیک، بیشتر کارفرمایان، متقاضیان شغل به صورت بر خط (آنلاین) را ترجیح می‌دهند. این در حالی است که متقاضیان کار نیز برای پیدا کردن شغل بیشتر از هر منبع دیگری به اینترنت مراجعه می‌کنند، اما نکته‌ای که همچنان به قوت خود باقی است، زبان بدن متقاضی شغل است در هنگام مصاحبه و چگونگی اثرگذاری اولیه او در زمان ورود به اتاق مصاحبه.

چه نوع شخصی هستید؟

مصاحبه‌کننده، متناسب با زبان بدن شما می‌تواند بفهمد که آیا به خودتان اطمینان دارید، آیا خجالتی یا اهل دوستی و مراوده هستید، آیا تکرو یا اینکه اهل تیم و گروه هستید یا حتی اینکه دارید راستش را می‌گویید یا خدای ناکرده موضوعات غیرصحیح می‌گویید. این مصاحبه‌کننده‌ها می‌توانند بگویند که آیا قادر به انجام آن شغل هستید، آیا وفاداری شغلی دارید و اینکه می‌توانید با بقیه کارکنان کنار بیایید یا نه. مصاحبه‌کننده مبتنی‌بر سوالاتی که مطرح می‌کند نه تنها به پاسخ شما توجه می‌کند، بلکه به نحوه پاسخ دادن شما نیز دقت می‌کند. مصاحبه‌کننده عموما متناسب با صلاحیت و سطح توانایی خود قادر به یافتن پاسخ سوالات مطرح شده است. توانایی شما در درک و رمزگشایی زبان بدن مصاحبه‌کننده و تطبیق زبان بدن خود با آن، نقش تعیین‌کننده‌ای در توفیق شما برای استخدام خواهد داشت.
کاملا آماده باشید

به موقع رسیدن به جلسه مصاحبه از مهم‌ترین نکاتی است که در مورد آن نمی‌توان گذشت کرد. قرار مصاحبه به عنوان یک قرار بسیار مهم تلقی می‌‌شود و دیر رسیدن در چنین جلسه‌ای به عنوان یک خطای فاحش به حساب می‌آید که ممکن است حتی به قیمت از دست دادن شغل تمام شود. نگرش شما در مورد زمان، پیام بدی به کارفرما ارسال می‌کند و حکایت از رفتار غیرحرفه‌ای شما می‌کند. بهانه ترافیک در چنین مواردی بسیار ناامیدکننده و غیرقابل بخشش است. بهتر است در سر چنین قراری یک ساعت زودتر حاضر شوید تا اینکه یک دقیقه دیر برسید.
اولین برخورد

زمانی که مصاحبه‌کننده برای ملاقات شما داخل اتاق می‌شود، سعی نکنید تا با وی دست بدهید مگر آنکه ابتکار دست دادن با مصاحبه‌کننده باشد. در چنین شرایطی دوستانه و مشتاقانه اما نه محکم و با حفظ تماس چشمی با وی دست بدهید. در ابتدای مصاحبه صاف روی صندلی بنشینید و تکیه بزنید.
از قوز کردن یا لم دادن و نیز کج نشستن بر روی صندلی پرهیز کنید؛ زیرا می‌تواند موجب این تصور در ذهن مصاحبه‌کننده شود که شما علاقه‌ای به این مصاحبه ندارید یا اینکه حوصله‌تان سر رفته است. از سوی دیگر، نشستن بر روی لبه صندلی هم نشانگر مقدار کمی عصبی بودن است و هم اینکه با شرایط و محیط راحت نیستید. وقتی مصاحبه‌کننده چیزی می‌گوید، بهتر است که تا اندازه‌ای به سمت جلو خم شوید. این حرکت نشان‌دهنده علاقه و توجه به گفتار مصاحبه‌کننده است. شما می‌توانید سرتان را کمی به سمت وی خم کنید تا نشان دهید که با دقت به حرف‌های وی توجه می‌کنید.
حرکات صحیح

دست به سینه ننشینید، زیرا این حرکت می‌تواند حالت تدافعی شما را تداعی کند. دست‌ها را به حالت راحت و غیرانقباضی بر روی پاها بگذارید یا اینکه آنها را بر روی دسته صندلی قرار دهید. با این کار شما قادر خواهید بود تا با حرکات دست از گفتار خود حمایت و پشتیبانی کنید.
در هنگام صحبت کردن می‌توانید گاهی از حرکت سر به منظور تاکید یا تایید یک موضوع یا دادن مفهومی عمیق‌تر به آنچه که بیان می‌نمایید، استفاده کنید. حرکات دست نیز می‌تواند چاشنی خوبی برای گفت‌و‌گو باشد. اگر از حرکات دست استفاده کنید، مصاحبه‌کننده تصور خواهد کرد که از روند مصاحبه راضی هستید. حرکات دست بیش از اندازه در ابتدای مصاحبه ایده خوبی نیست. راه صحیح این است که در طول مصاحبه به تدریج از این تکنیک استفاده کنید.
به حرکات دست مصاحبه‌کننده‌تان توجه کنید

چنانچه وی برای بیان و توضیح مطلبی از دست‌های خود به مقدار زیادی استفاده می‌کند، شما هم می‌توانید این کار را انجام دهید. اما وقتی خیلی از این ابزار استفاده نمی‌کند، شما هم زیاد استفاده نکنید. خیلی مهم است که حرکات خود را با حرکات مصاحبه‌کننده مطابقت دهید تا بتوانید یک ارتباط هماهنگ ایجاد کنید. مواظب حرکات ناخودآگاهی باشید که گاهی به علت تنش از خود بروز می‌دهید. برخی از اقداماتی که می‌تواند مصاحبه‌کننده را بیازارد عبارتند از: * با نوک انگشتان بر روی میز زدن * پاها را مداوم جابه‌جا کردن * ناخن‌ها را جویدن * با خودکار بازی کردن.
مصاحبه پانل

مصاحبه با یک نفر می‌تواند برای بسیاری از متقاضیان کار یک خبر مسرت‌بخش باشد، اما مصاحبه با یک گروه شاید باعث گیجی و سر درگمی مصاحبه‌شونده بشود، به‌خصوص وقتی که بایستی تماس چشمی برقرار کند.
این مهم است که تماس چشمی را در حد برابر، با تمام گروه مصاحبه‌کننده حفظ کنید. با برقرار کردن یک تماس چشمی هماهنگ با آنها به جلب اعتماد آنها نائل می‌شوید و از مصاحبه لذت خواهید برد.زمانی که یکی از مصاحبه‌کنندگان از شما سوالی می‌پرسد یا مطلبی را بیان می‌کند، تماس چشمی را با وی تا زمانی ادامه دهید که وی مشغول صحبت کردن است. این نشانگر آن است که شما فعالانه به گفته‌های وی توجه می‌کنید. وی ممکن است در این شرایط به دیگر مصاحبه‌کنندگان نیز نگاه کند و دوباره نگاه خود را به شما برگرداند،‌ در این شرایط می‌توانید با تکان دادن سر موجب تشویق وی برای ادامه صحبت شوید.
زمانی که به پرسشی پاسخ می‌دهید، ابتدا نگاه خود را منعطف به شخصی کنید که پرسش را مطرح کرده است، اما در هنگام پاسخ دادن بایستی به دیگر مصاحبه‌کنندگان نیز توجه کنید و دوباره زمانی که می‌خواهید نکته‌ای را اثبات کنید یا بر موضوعی تاکید کنید یا توضیح خود را به پایان ببرید، بهتر است با فردی که پرسش را طرح کرده است، ارتباط چشمی برقرار کنید.

• منبع: دوماهنامه توسعه مهندسی بازار